သ ဟ ဇာ တ ပ
စၥ ည္း
သဟဇာတ
= သဟ - အတူတကြ ++ ဇာတ = ျဖစ္ျခင္း ။ အတူတကြျဖစ္ျပီး ေက်းဇူးျပဳတယ္။
အတူတကြ - ဆိုေတာ့ နာမ္တရား ႏွင့္
ရုပ္တရားေတြ သူတို႕ အခ်င္းခ်င္း အတူတကြ ျဖစ္ၾကတာကို ေျပာတာေပါ့ ။ ဒီေနရာမွာ ပ႒ာန္းပါဠိေတာ္ ( မက်ဥ္းမက်ယ္ ) ထဲက
နဲနဲ ထုတ္ေျပာရေအာင္ ။ ( ၁ ) စတၱာေရာ ခႏၶာ
အရူပိေနာ အညမညံ သဟဇာတပစၥေယန ပစၥေယာ ။
နာမ္္ခႏၶာ ၄ ပါးတို႕သည္ အခ်င္းခ်င္း ( ၁ ပါးသည္ - ၃ ပါးႏွင့္ ၊ ၂ -
ပါးသည္ ၂ ပါးႏွင့္ ၊ ၃ ပါးသည္ ၁ ပါးႏွင့္ ) အတူတကြျဖစ္ၾကတယ္ ။ အရူပ- ဆိုတာ
ရုပ္မဟုတ္ဘူး / နာမ္ လို႔ ေျပာတာ ။
( ၂ )
စတၱာေရာ မဟာဘူတာ အညမညံ
သဟဇာတပစၥေယန ပစၥေယာ ။ မဟာဘုတ္ ၄
ပါး ရုပ္တရားတို႕သည္ အခ်င္းခ်င္း အတူတကြ (
၁ & ၃ ။ ၂ & ၂ ။ ၃ & ၁ ) ျဖစ္ၾကတယ္ ။
မဟာဘုတ္ = ပထဝီ + ေတေဇာ + အာေပါ + ဝါေယာ - တို႕ ၄ ပါးကို ေခၚတယ္ ။
( ၃ ) ၾသကၠႏိ ၱကၡေဏ နာမရူပံ အညမညံ
သဟဇာတပစၥေယန ပစၥေယာ ။ ( ၾသကၠႏ ၱ= အမိဝမ္းသို႕ ပဋိသေႏၶစိတ္အားျဖင့္
သက္ဝင္ျခင္း ) ေမြးဖြားတဲ့ = အခ်ိန္ကို ဆိုလိုတာ မဟုတ္ ။ ပဋိ သေႏၶ စိတ္အားျဖင့္ သက္ေရာက္ရာ
ခဏကို ဆိုလိုတာ ။ တစ္ဘဝရဲ့ ေနာက္ဆံုးစိတ္ျဖစ္တဲ့ စုတိစိတ္ = ေသတဲ့
ေနာက္ဆံုးစိတ္ -- ရဲ့ အျခားမဲ့ မွာ ( တဆက္တည္း )
တစ္ဘဝရဲ့ အစဦးဆံုး စိတ္ = ပဋိသေႏၶ စိတ္ ျဖစ္တယ္ ။
ထိုစိတ္ျဖစ္ေပၚတာကို ပဋိသေႏၶ ေနတယ္ လို႕ ဆိုလိုတယ္ ။ . ( မေမြးဖြားေသးမီွ အခ်ိန္ကို အမိဝမ္းမွာ
ကိန္းေအာင္းတယ္လို႕ ေျပာစမွတ္ျပဳတယ္ ။ ) ဘုရားအေလာင္းေတာ္
ဖြားေတာ္မမူမွီ မယ္ေတာ္ အိပ္မက္ျမင္မက္ခ်ိန္ ႏွင့္ လုမိၺနီ ဥယ်ာဥ္မွာ
ဖြားေတာ္မူခ်ိန္ ၂ခုကို သတိထားၾကည့္လိုက္ရင္ ၪာဏ္ထဲမွာ လင္းသြားေလာက္ပါတယ္ ။
( ၄ ) စိတၱ ေစတသိကာ ဓမၼာ စိတၱသမု႒ာနာနံ
ရူပါနံ သဟဇာတပစၥေယန ပစၥေယာ ။
စိတ္ေစတသိက္ တရားေတြက( နာမ္တရား ) -
စိတ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတဲ့ ရုပ္တရားေတြ - ကို
သဟဇာတ ပစၥယ သတိၱ = အတူတကြျဖစ္ျခင္း
ျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳၾကတယ္ ေထာက္ပံံ့ၾကတယ္ ။
စိတ္ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ စိတၱဇ ရုပ္ ဆိုတာ ရိွတယ္ ။ စိတ္ဆိုးခ်ိန္ /
ေပ်ာ္ရႊင္ဝမ္းေျမာက္ခ်ိန္ / တပ္မက္ႏွစ္ သက္ေနခ်ိန္ -- စသည္ေတြမွာ သတိျပဳၾကည့္လိုက္ရင္ ထင္ရွားတဲ့
သေဘာရိွပါတယ္ ။။ စိတၱဇ ရုပ္ဆိုတဲ့ အမည္ရတာခ်င္း တူေသာ္လဲ ကုသိုလ္ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့
ရုပ္ႏွင့္ အကုသိုလ္ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ရုပ္ ခ်င္းကေတာ့ မတူပါဘူး ။ သာမန္ ကာမ -
ကုသိုလ္ထက္ < ဈာန္ - ကုသိုလ္ရဲ့ စိတၱဇရုပ္ ။ ဈာန္ကုသိုလ္ ထက္ < မဂ္ ကုသိုလ္
ရဲ့ စိတၱဇ ရုပ္က ပိုလို႕ သာလြန္ေကါင္းျမတ္ပါသတဲ့ ။။
ဒါ့ေၾကာင့္ အရဟတၱဖိုလ္ကို ေရာက္ျပီးကါစ ရဟႏ ၱာ အရွင္ျမတ္ေတြ
ရဲ့ မ်က္ႏွာေတာ္ဟာ အညွာက ေၾကြျပီးကါစ ထန္းသီးမွည့္ကဲ့သို႕ ထူးျခားစြာ အေရာင္အဝါ
ႏွင့္ျပည့္စံုပါသတဲ့ ။။
တရားရွဳမွတ္ေနရင္း တည္ၾကည္မွဳေတြ သိပ္အားေကါင္းတဲ့အခါ အခ်ိန္ေတြ
ၾကာသြားေသာ္လဲ မထံုမက်င္ မနာပဲ ဘာမွ မၾကာလိုက္သလိုပဲ ဆိုတာ - အားၾကီးတဲ့ ကုသိုလ္စိတ္ေတြေၾကာင့္ ႏုညံ့တဲ့
သိမ္ေမြ႕တဲ့ ရုပ္ေကါင္း ေတြ ျဖစ္ေနလို႔ပါ ။ ( ကိုယ္တိုင္ေတြ႕ဖူးေအာင္ +
ေတြ႕ဖူးျပီးရင္လဲ ထပ္ကါထပ္ကါ ေတြ႕ရေအာင္ ၾကိဳးစားေပးၾကေပါ့ေနာ္ )
( ၅ )
မဟာဘူတာ ဥပါဒါ ရူပါနံ သဟဇာတ ပစၥေယန
ပစၥေယာ ။။ မဟာဘုတ္ ( ရုပ္ )
တရားေတြက သူတို႕ကို အစြဲျပဳျပီး ျဖစ္တဲ့ ဥပါဒါရုပ္ေတြ ကို သဟဇာတ ပစၥယသတိၱ = အတူတကြ
ျဖစ္ျခင္းျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳတယ္ေပါ့ ။ ( ဒီေနရာမွာ ရွင္းလိုက္ရင္
ပိုရွုဳပ္သြားလိမ့္မယ္ ေနာ္ )
ဒီ ၅ ခ်က္မွာ
ေရွ႕က ၁ -၂ - ၃ တို႕မွာ အခ်င္းခ်င္း လို႕ အထူးျပဳျပီး
ဆိုထားတယ္ ။ ေသခ်ာ သတိထားေပးလိုက္မွ ေနာင္ သူ႕ရဲ့ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ပစၥည္းေတြကို
သိႏိုင္မယ္ ။
ဇာတ္ေတာ္ထဲက
ဆိတ္က အသားတံုးကို စားဖိုအိမ္ကေန ယူလာခဲ့ ျပီး ေခြးကိုေပး ။ ေခြးက ဆင္တင္းကုပ္က ဆင္စာျမက္ကို
ကိုက္ခ်ီယူလာျပီး ဆိတ္ကိုေကၽြးတယ္ ။ ဒါ
အခ်င္းခ်င္း သဟဇာတ = အတူတကြ ျဖစ္ျပီး စားေရး အသက္ရွင္ေရးမွာ ေက်းဇူးျပဳတာ
ေထာက္ပံ့ေနတာပါ ။ဒီေလာက္ဆိုရင္ သဟဇာတ ပစၥည္းကို သေဘာေပါက္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္ ထင္တယ္ ။